Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (CBAM) üzerine yapılan ikinci uzman grup toplantısında CBAM raporları ve raporlama dönemlerinin sonuçları, Üçüncü ülke tesis operatörleri için yeni bir portal kurulması, çalışmalar ile ilgili genel bakış sağlanması, CBAM’ın basitleştirilmesine yönelik fikir alışverişi, Hukuki düzenlemeler hakkında genel bir güncelleme, CBAM doğrulama akreditasyonu ve doğrulama üzerine ayrıntılı inceleme konuları görüşülmüştür.
CBAM Raporları ve Sonuçlar:
•İlk yıl içinde 70.000’den fazla rapor alınmıştır. En yoğun raporlama Almanya, Polonya ve İtalya’dan olmuştur.
•Raporlanan emisyonlar çoğunlukla demir-çelik (%69), gübre (%17), çimento (%9) ve alüminyum (%5) sektörlerinden sağlanmıştır.
•Çoğu rapor, varsayılan emisyon değerlerine dayalı olarak hazırlanarak sunulmuştur.
Türkiye İthal edilen mal miktarları açısından
3. Sıradaki menşei ülke olmuştur.
Üçüncü Ülke Operatör Portalı:
•2025’te açılacak portal, AB dışındaki tesislerin emisyon verilerini güvenli bir şekilde paylaşmasını sağlayacaktır.
•Portal operatörlerin karbon fiyatlarını beyan etmelerine ve AB beyan sahiplerinin raporlamasını kolaylaştırmasına yönelik bir altyapı sunulacaktır.
Araştırma ve Çalışmalar:
•Karbon fiyatlandırması, dolaylı emisyonlar ve CBAM kapsamının diğer sektörlere genişletilmesi konularında detaylı çalışmalar yürütülmektedir.
•Özellikle elektrik emisyonlarının hesaplanması ve serbest tahsisatların kademeli olarak kaldırılmasına yönelik düzenlemeler üzerinde durulmaktadır.
Basitleştirme Önerileri:
•Küçük ithalatçılar için raporlama gereksinimlerinin azaltılması ve AB içi üretim için bazı istisnaların değerlendirilmesi önerilmiştir.
Hukuki Düzenlemeler:
•CBAM sertifikalarının alım-satımına ilişkin yeni kurallar oluşturulmaktadır.
•Akreditasyon ve doğrulama süreçlerinde uyulacak prosedürler detaylandırılmıştır.
Akreditasyon ve Doğrulama:
•CBAM ürünlerinin ithalatındaki emisyonların doğrulanması için ulusal akreditasyon kurumlarının görevleri netleştirilmiştir.
CBAM Akreditasyonunun Başlangıcı ve Zaman Çizelgesi:
•Başlangıç: Akreditasyon süreçleri 2026 yılında başlatılacak.
•Doğrulama Başlangıcı: İlk CBAM doğrulama faaliyetleri 2027’nin başlarında yapılacak.
•İlk Beyan Tarihi: İlk CBAM beyan sahiplerinin beyanları 31 Mayıs 2027’ye kadar sunulacak.
2026 Üretilen ve İthal Edilen CBAM Ürünleri için Doğrulama Zaman Çizelgesi:
CBAM ürünlerinin 2026 yılı boyunca üretimi ve ithalatıyla ilgili doğrulama süreci, belirli bir zaman çizelgesine göre planlanmıştır. Bu süreç, üreticilerden ithalatçılara kadar tüm aktörlerin görevlerini yerine getirmesi için net bir yol haritası sunar. Aşağıda bu zaman çizelgesi ve her aşamada yer alan aktörlerin sorumlulukları açıklanmıştır:
2026 Yılı Boyunca: İzleme ve Emisyon Hesaplama
•Tesis Operatörleri
⋅CBAM kapsamındaki ürünlerin üretiminden kaynaklanan gömülü emisyonları izler ve hesaplar.
⋅İzleme ve hesaplama, CBAM metodolojisine uygun olarak gerçekleştirilir.
⋅Emisyon verilerinin doğru bir şekilde belgelendirilmesi sağlanır.
2027 Başlangıcı: Doğrulama Süreci
•Doğrulayıcılar
⋅Tesis operatörlerinden gelen emisyon hesaplamalarını ve izleme metodolojilerini doğrular.
⋅Tesis ziyaretleri gerçekleştirerek, ölçüm ekipmanlarını, yakıt tüketim belgelerini ve diğer ilgili kayıtları inceler.
⋅Gömülü emisyonların hesaplanmasıyla ilgili tüm verilerin doğru ve eksiksiz olduğundan emin olunur.
2027’nin İlk Ayları: Doğrulama Raporunun Hazırlanması
•Doğrulayıcılar
⋅Doğrulama raporları hazırlanır.
⋅Raporlar şunları içerir:
–Tesis operatörünün ve üretim tesisinin tanımı.
–Üretilen CBAM ürünlerinin miktarı ve gömülü emisyonların hesaplanması.
–Emisyonların ürünlere nasıl atandığının detayları.
–Doğrulayıcıların, raporun doğru ve tutarlı olduğuna dair “makul güvence” ifadesi.
⋅Rapor, operatöre sunulur.
2027’nin İlk Yarısı: CBAM Beyanı
•CBAM Beyan Sahibi (İthalatçılar)
⋅Tesis operatörlerinden alınan doğrulama raporlarına dayanarak CBAM beyannamesi hazırlanır.
⋅Beyan, CBAM sertifikalarıyla birlikte CBAM kayıt sistemine sunulur.
2027 Mayıs Sonu: CBAM Beyannamesinin Teslim Edilmesi
•CBAM Beyan Sahibi
⋅İthal edilen CBAM ürünleri için emisyonlar beyan edilir.
⋅Beyan edilen emisyonlara karşılık gelen CBAM sertifikaları teslim edilir.
CBAM 2. UZMAN GRUP TOPLANTISI PDF DOKÜMANINA ERİŞMEK İÇİN;
Slides 2-7 2nd Expert Group Meeting