Avrupa Komisyonu Uygulama Yönetmeliği (AB) 2025/486 sayılı CBAM beyan sahiplerinin yetkilendirilmesine ilişkin yönetmelik 17 Mart tarihinde yayımlandı. Bu Tüzük’ te yetkili CBAM (Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması) beyan sahibi statüsüne yönelik koşullar ve uygulama kuralları belirlenmiştir.
Beyan Sahibi Yetkilendirmesi için Süreç
•İthalatçılar, yetkili CBAM beyan sahibi olma başvurusu prosedürlerini CBAM Kayıt Sistemi üzerinden elektronik ortamda gerçekleştirecektir.
•Başvuru, başvuru sahibinin yerleşik olduğu üye devletteki yetkili makama sunulacaktır.
•Başvuru yapılırken 2023/956 sayılı CBAM Yönetmeliği’nde belirtilen bilgiler sağlanacaktır. İsim, adres ve iletişim bilgileri; EORI numarası; ana ekonomik faaliyet; ulusal vergi borçları için ödenmemiş bir tahsilat emrine tabi olmadığına dair belge, onur beyanı, mali ve operasyonel kapasitesini göstermek için gerekli bilgiler (örneğin hesapların kapatıldığı son üç mali yıla ait kar ve zarar hesabı ve bilanço); mal türüne göre Birliğin gümrük bölgesine mal ithalatının tahmini parasal değeri ve hacmi bilgilerinin sunulması gerekmektedir.
•Yetkili makam başvuruyu, başvurunun alındığı tarihten itibaren 120 takvim günü içinde değerlendirecektir. 15 Haziran 2025 öncesi yapılan başvurular için değerlendirme 180 takvim günü sürecektir.
•Yetkilendirme başvurusu yapıldığı tarihten itibaren 45 takvim günü içerisinde danışma prosedürü başlatılarak itirazlar ve önceki yetkilendirme başvuruları incelenir. Danışma prosedürü süresinin yıllık ithalatı 1 ton veya daha az olan firmalar için 5 iş günü, yıllık ithalatı 1 tonu aşan firmalar için 15 iş gününü geçmeyeceği belirtilmiştir.
Gereklilikler
Başvuru sahibi ve yöneticileri son 3 yılda ciddi/tekrarlanan gümrük, vergi veya piyasa kurallarını ihlal etmemiş, son 5 yılda ekonomik suç işlememiş olmalıdır. Başvuru sahibi, iflas sürecinde olmamalı, gümrük vergileri ve mali yükümlülüklerde ciddi gecikmede bulunmamalı, mali durumu CBAM yükümlülüklerini karşılayacak düzeyde olmalıdır. Yeni kurulan başvuru sahiplerinden garanti temin edilebilir. Teminat miktarı ithalat hacmine göre belirlenecektir. CBAM beyan sahibi statüsü başvuru sahibinin talebiyle ya da yetkili makamın kararıyla iptal edilebilecektir.
Geçerlilik ve Yürürlük
CBAM beyan sahibi statüsü, sicile kaydedildiği tarihte yürürlüğe girecektir. Statü iptal edilirse, eski yükümlülükler (ithalat beyanları, sertifika teslimi) geçerli kalacaktır. CBAM Kayıt Sistemi’nde “kapalı” olarak görünen CBAM hesabı, 5 yıl sonra kalıcı olarak kapanacaktır. Tüzük, 28 Mart 2025 tarihinden itibaren geçerli olacaktır.
Kaynak: CBAM Beyan Sahibi Yetkilendirilmesine İlişkin Yönetmelik