ORMANSIZLAŞMAYA NEDEN OLMAYAN ÜRÜNLERE İLİŞKİN İZLENEBİLİRLİK

Operatörler koordinatları neden ve nasıl toplamalıdır?

Arazi parçasına izlenebilirlik (yani, emtiaların üretildiği arazi parçalarının coğrafi koordinatlarını toplama gerekliliği),  belirli bir konumda ormansızlaşma olmadığını göstermek için gereklidir. Yönetmelik, KOBİ olmayan operatörlerin ve tüccarların emtiaların üretildiği arazi parçalarının coğrafi koordinatlarını toplamasını gerektirir. Coğrafi konum koordinatlarının, operatörlerin Bilgi Sistemine sunması gereken durum tespit beyanlarında sağlanması gerekir. Bunlar olmadan ürünlerin AB pazarına sunulması veya ihraç edilmesi yasaktır.

İzlenebilirlik şartları, Yönetmelik kapsamında ithal/ihraç/ticareti yapılan ilgili her parti emtia için geçerlidir.

Ürünleri arazi parçasına bağlayan coğrafi bilgiler, endüstrinin bir kısmı ve bir dizi sertifikasyon kuruluşu tarafından halihazırda kullanılmaktadır. Uzaktan algılama bilgileri (hava fotoğrafları, uydu görüntüleri) veya diğer bilgiler (örneğin, bağlantılı coğrafi etiketler ve zaman damgaları ile sahadaki fotoğraf), beyan edilen emtia ve ürünlerin coğrafi konumunun ormansızlaşma ile bağlantılı olup olmadığını doğrulamak için kullanılabilir.

Bir arazi parçasının coğrafi konum koordinatlarını toplamak mobil telefonlar, elde taşınan  Küresel Navigasyon Uydu Sistemi (GNSS) cihazları ve yaygın ve ücretsiz dijital uygulamalar (örneğin Coğrafi Bilgi Sistemleri (GIS)) aracılığıyla yapılabilir. Bunlar mobil ağ kapsamı gerektirmez, yalnızca Galileo tarafından sağlananlar gibi sağlam bir GNSS sinyaline ihtiyaç duyar.

Sığır dışındaki ürünlerin üretimi için kullanılan 4 hektardan büyük araziler için, her bir arazi parçasının çevresini tanımlamak için altı ondalık basamaklı enlem ve boylam noktaları anlamına gelen poligonlar kullanılarak coğrafi konum sağlanmalıdır. 4 hektardan küçük araziler için, operatörler (ve KOBİ olmayan tüccarlar) coğrafi konum sağlamak için bir poligon veya altı ondalık basamaklı tek bir enlem ve boylam noktası kullanabilir. Sığırların tutulduğu işletmeler tek bir coğrafi konum koordinat noktasıyla tanımlanabilir.

Toplu veya bileşik ürünlerde işlem nasıl gerçekleşir?

Soya veya palmiye yağı gibi toplu olarak ticareti yapılan ürünler için  bu, operatörün (veya KOBİ olmayan tüccarların) sevkiyatta yer alan tüm arazi parçalarının belirlenmesini ve emtiaların sürecin hiçbir aşamasında kaynağı bilinmeyen emtialarla veya 31 Aralık 2020 son tarihinden sonra ormansızlaştırılan veya bozulan alanlardan gelen emtialarla karıştırılmamasını sağlaması gerektiği anlamına gelir.

Farklı ahşap bileşenlere sahip ahşap mobilyalar gibi ilgili kompozit ürünler için, operatörün ilgili emtiaların üretildiği tüm arazi parsellerini coğrafi olarak konumlandırması gerekir. İlgili emtiaların bileşenleri ne bilinmeyen kökenli olabilir ne de kesme tarihinden sonra ormansızlaştırılmış veya bozulmuş alanlardan olabilir.

Tedarik zincirinin herhangi bir aşamasında ormansızlaştırma içermeyen emtiaların bilinmeyen kökenli emtialarla veya ormansızlaştırma içermeyen emtialarla karıştırılmasına izin veren kütle denge gözetim zincirlerine  Yönetmelik kapsamında izin verilmemektedir, çünkü bunlar piyasaya sürülen veya ihraç edilen emtiaların ormansızlaştırma içermeyen olduğunu garanti etmemektedir. Bu nedenle, piyasaya sürülen veya ihraç edilen emtiaların tedarik zincirinin her aşamasında bilinmeyen kökenli emtialardan veya ormansızlaştırma içermeyen emtialardan ayrılması gerekmektedir. Bu nedenle kütle dengesi göz ardı edileceğinden, tam kimlik korumasına gerek yoktur.

Ürünün bir kısmı uyumlu değilse ne olur?

İlgili ürünün bir parçası uyumsuz ise,  uyumsuz parçanın  ilgili ürün piyasaya arz edilmeden veya ihraç edilmeden önce tespit edilmesi ve geri kalanından ayrılması gerekir ve bu parça ne piyasaya arz edilebilir ne de ihraç edilebilir.

Örneğin, uyumsuz ürünlerin diğer ürünlerle karıştırılması nedeniyle tanımlama ve ayırma işlemi yapılamıyorsa, o zaman ilgili ürünün tamamı uyumsuzdur, çünkü Yönetmeliğin 3 üncü maddesindeki koşulların karşılandığı garanti edilemez ve bu nedenle piyasaya arz edilemez veya ihraç edilemez.

Örneğin, toplu malların hepsi karıştırılmış ve yüzlerce arsaya bağlanmışsa, arsalardan birinin 2020 yılından sonra ormansızlaştırılmış olması, ilgili ürünün tamamının uyumsuz olmasına neden olacaktır.

Bu, piyasaya sürülen ilgili emtia veya ürünlerin tamamının

1) arazi parçasına kadar izlenebildiği,

2) yönetmelik anlamında yasal ve ormansızlaşmadan uzak olduğu ve

3) hiçbir zaman bilinmeyen kökenli veya ormansızlaşmadan uzak olmayan emtialarla karıştırılmadığı diğer durumlara halel getirmez.

Gayrimenkul olmayan araziler için kurallar nelerdir?

Yönetmelik, piyasaya sürülen veya ihraç edilen malların, arazi parçası olarak belirlenen arazide üretilmiş veya hasat edilmiş olması gerektiğini şart koşmaktadır. Bir arazi sicilinin veya resmi unvanın olmaması, fiilen arazi parçası olarak kullanılan arazinin belirlenmesini engellememelidir.

Tapu kayıtları veya tapu belgeleri mevcut değilse ne olur?

Çiftçiler, arazi kayıtlarında kayıtlı olup olmadıklarına veya arazileri üzerinde kimlik veya tapu bulunmamasına bakılmaksızın arazilerinin coğrafi konumunu toplayabilirler. Operatörlerin veya operatörlerin doğrudan tedarikçileri olmadıkları sürece, çiftçilerden kişisel bilgi istenmez ve AB pazarına sunmak için emtia tedarik etmek için kullanılan arazinin coğrafi konumu yeterlidir.

Arazi kullanım hakkıyla ilgili yasalılık gerekliliği açısından (Yönetmelik Madde 2 (40)a), Yönetmelik ulusal yasalara uyulmasını gerektirir. Çiftçilerin ulusal yasalara göre (mülkiyet sicilinin olmadığı ve bazı çiftçilerin kimliklerinin olmadığı) yasal olarak çiftçilik yapmalarına ve ürünlerini satmalarına izin verilirse, bu aynı zamanda operatörlerin (veya KOBİ olmayan tüccarların) bu çiftçilerden kaynak alırken genellikle yasalılık gerekliliğini karşılayabilecekleri anlamına gelir. Bununla birlikte, operatörlerin (veya KOBİ olmayan tüccarların) tedarik zincirlerinde yasadışı olma riski olmadığını doğrulamaları gerekir.

Operatörlerin (veya KOBİ olmayan tüccarların) coğrafi konum ve yasallık bilgilerini toplamak için bugün halihazırda kullandıkları birçok farklı araç bulunmaktadır: bazıları doğrudan tedarikçilerini haritalamaya başvururken, diğerleri kooperatifler, sertifikasyon kuruluşları, ulusal izlenebilirlik sistemleri veya diğer şirketler gibi aracılara güvenmektedir. Operatörler (veya KOBİ olmayan tüccarlar), bu bilgileri toplamak için kullandıkları araç veya aracılar ne olursa olsun, coğrafi konum ve yasallık bilgilerinin doğru olduğundan emin olmaktan yasal olarak sorumludur.

Ormansızlaşma yaşanmayan araziler için yasallık şartı geçerli midir?

İlgili mallar ve ilgili ürünler, Madde 3(b)’de belirtilen gereklilik uyarınca üretim ülkesinin ilgili mevzuatına uygun olarak üretilmedikçe piyasaya arz edilemez veya ihraç edilemez.

Madde 3 kapsamındaki yükümlülükler kümülatiftir:  Yasalılık şartı (Madde 3(b)), ‘ormansızlaşmaya yol açmama’ şartına  (Madde 3(a)) ve emtia veya ürünlerin gerekli özeni gösterme beyanı ile kapsanması şartına (Madde 3(c)) ek olarak yerine getirilmelidir.

Üreticinin coğrafi konum verileri bir işletmeci tarafından kullanılabilir mi?

Evet, ancak doğruluğundan nihai olarak sorumlu olan kişi, onu sağlayan üretici değil, operatördür. Yönetmelik, ürünlerini Birlik pazarına kendileri sokmayan (ve dolayısıyla operatör ve tüccar tanımına girmeyen) üreticiler için geçerli değildir.

Böyle bir durumda, operatör ilgili emtianın üretildiği alanın doğru bir şekilde haritalanmasını ve coğrafi konumunun arazi parçasına karşılık gelmesini sağlamak zorundadır. Operatörün kullanabileceği önlemler arasında, özellikle küçük çiftçiler için, kapasite geliştirme ve diğer yatırımlar yoluyla tedarikçilerin bu Yönetmeliğin gerekliliklerini karşılamaları için destek sağlanması yer almaktadır.

Coğrafi konum verilerinin doğrulanması kimin sorumluluğundadır?

KOBİ olmayan işletmeci ve tüccarların  coğrafi konumun doğruluğunu doğrulamaları ve ispat edebilmeleri gerekmektedir.

Coğrafi konum bilgilerinin doğruluğunun ve kesinliğinin sağlanması, operatörlerin ve tüccarların yerine getirmesi gereken sorumlulukların önemli bir yönüdür. Yanlış coğrafi konum bilgileri sağlamak, operatörlerin (ve KOBİ olmayan tüccarların) Yönetmelik kapsamındaki yükümlülüklerinin ihlali anlamına gelir.

Operatörler (ve KOBİ olmayan tüccarlar) ve uygulayıcı makamlar, ürünlerin Yönetmeliğin ormansızlaşma içermeyen gerekliliğini karşılayıp karşılamadığını değerlendirmek için coğrafi konum koordinatlarını uydu görüntüleri veya orman örtüsü haritalarıyla çapraz kontrol edebilir. Ancak operatörler (ve KOBİ olmayan tüccarlar) sorumlu olmaya devam eder.

AB, ormansızlaşmaya yol açmama iddiasının geçerliliğini nasıl kontrol edecek?

AB Üye Devletlerinin yetkili makamları (EUMS CA’ları), piyasaya arz edilen veya piyasada bulundurulması amaçlanan veya ihraç edilen ilgili emtia ve ürünlerin ormansızlaşmadan arındırılmış arazilerden geldiğini ve yasal olarak üretildiğini (Madde 16 kapsamındaki yükümlülükleri uyarınca) tespit etmek için kontroller yapmalıdır. Bu, gerekli özen beyanlarının geçerliliği ve operatörlerin ve tüccarların Yönetmelik hükümlerine genel uyumu konusunda kontroller yürütmeyi içerir.

EUMS Yetkili Makamlarının yükümlülüklerinin kapsamı hakkında daha fazla bilgi için Yönetmeliğin 18 ve 19 uncu maddelerine bakınız.

Bu Yönetmeliğin uygulanması bağlamında, AB Üye Devletlerinin Yetkili Makamları  Yönetmeliğin 2. Maddesinde belirtilen tanımları kullanacaktır.
Bir yönetmelik AB’de bağlayıcı bir yasama eylemidir. 27 AB Üye Devletinde bütünüyle uyumlu bir şekilde uygulanmalıdır.

Aynı topraklardan çıkan ürünler için tekrar inceleme yapılmalı mı?

Bilgi Sistemi aracılığıyla, due diligence beyanlarında sağlanması gereken coğrafi konum bilgisi yükümlülüğü, her ilgili ürüne bağlıdır. Operatörler (veya KOBİ olmayan tüccarlar) bu nedenle  ilgili bir ürünü yerleştirmeyi, pazara sunmayı veya ihraç etmeyi planladıklarında bu bilgileri her seferinde belirtmek zorunda kalacaklardır . Due diligence, her ilgili ürün için tekrarlanmalı (yani güncellenmeli) ve buna göre coğrafi konum koordinatları sağlanmalıdır.

Bir poligon birden fazla arsayı kaplayabilir mi?

Çokgenler, emtianın üretildiği arazi parsellerinin çevresini tanımlamak için kullanılacaktır. Her çokgen, bitişik olsun veya olmasın tek bir arazi parselini göstermelidir. İlgili ürünler, birkaç arazi parselinden elde edilen emtialardan üretildiğinde, tek bir durum tespiti beyanında birkaç çokgen sağlanmalıdır. Bir çokgen, yalnızca bazı kısımlarında arazi parselleri içerebilecek rastgele bir arazi alanının çevresini izlemek için kullanılamaz.

Çokgenler çevre yoluyla mı sağlanmalı?

Arazi parselinin çevresini kullanarak bilgi sağlama zorunluluğu veya olanağı yoktur.  Dört hektardan büyük arazi parselleri için  (sığır dışındaki ilgili emtiaların üretimi için), her arazi parselinin çevresini tanımlamak için yeterli enlem ve boylam noktalarına sahip çokgenler (çevresi olan tek bir merkezi nokta değil) kullanılarak coğrafi konum sağlanmalıdır.

Karışık malların menşei nasıl beyan edilmelidir?

Operatörün, AB’ye fiilen gönderilen tüm malların menşeini beyan etmesi gerekiyor.

Örneğin, birden fazla kaynaktan gelen uyumlu mallar aynı siloya karıştırılırsa ve daha sonra bu malların bir kısmı AB’ye gönderilirse:

AB’ye varışta beyan edilen menşe, silonun son boşaldığı tarihten itibaren siloya giren tüm malların menşeini içermelidir (ve bu nedenle potansiyel olarak AB’ye yapılan sevkiyata dahil edilebilir)
Siloya giren x miktarındaki malın menşeinin beyan edilmesi, x’in AB’ye sevk edilen miktar olması halinde, Yönetmelik uyarınca menşei bilinmeyen ürünlerin Birlik pazarına arzına ilişkin yasağın ihlali anlamına geleceğinden Yönetmelik uyarınca izin verilmemektedir.

İşletmeciler, emtiayı üretmeyen araziyi de dahil edebilir mi?

Düzenlemenin özü, piyasaya sürülen emtialar/ürünler ile bunların fiilen üretildiği arazi parselleri arasında bir uyumun sağlanmasını gerektirir. Ancak, bir operatör, belirli durumlarda, emtiaların üretildiği parsellerden daha yüksek sayıda arazi parselinin coğrafi konum koordinatlarını sağlayabilir.

İşletmeci, gerekli özen beyanında ‘fazla’ beyan ederse, işletmeci, bu tür arazilerin nihayetinde piyasaya sürülen emtia/ürünlerin üretimiyle ilgili olup olmadığına bakılmaksızın, coğrafi konumu sağlanan TÜM arazi parçalarının uyumluluğundan tam olarak sorumlu olur. Gerekli özen beyanında ‘coğrafi olarak konumlandırılmış’ bir arazi parçası uyumlu değilse, ‘coğrafi olarak konumlandırılmış’ arazi parçalarının tamamı uyumlu değildir. Bu durumlarda, fazlalık arsa beyan eden işletmeci, beyan edilen TÜM arsalar (fazlalıklar dahil) için 9, 10 ve 11. maddelere uygun olarak tam bir özen göstermeli ve 1) TÜM arsalar için 10.2. maddeye uygun olarak uyumsuzluk riskinin değerlendirildiğine ve 2) bu değerlendirmede işletmecinin 10. maddenin (i) ve (j) kriterlerini özellikle dikkate aldığına ve 3) bu riskin TÜM arsalar için ihmal edilebilir olduğuna dair kanıt sunmalıdır.

AB, ormansızlaşmaya yol açmama iddiasının geçerliliğini nasıl kontrol edecek?

EUMS Yetkili Makamlarının yükümlülüklerinin kapsamı hakkında daha fazla bilgi için Yönetmeliğin 18 ve 19 uncu maddelerine bakınız.

Yetkili Makamlar Yönetmelikteki tanımları kullanacak mı?

Shapefile formatındaki çokgenler nasıl tanımlanmalıdır?

Bilgi Sisteminin işleyişine ilişkin ayrıntılı kurallar, bir uygulama yasası aracılığıyla oluşturulacaktır. Paydaşlar, Dünya Ormanlarını Koruma ve Onarma Konulu Çok Paydaşlı Platform aracılığıyla bu gelişmeler hakkında bilgilendirilecek ve danışılacaktır. Bilgi Sistemi, mümkün olduğunda, bir durum tespiti  beyanında poligonlar bildirilirken bazı yaygın olarak kullanılan coğrafi konum biçimlerinin doğrudan sisteme yüklenmesine izin vererek operatörlerin işini kolaylaştıracaktır.  Bilgi Sistemi, kullanıcılardan gelen geri bildirimlere dayanarak zamanla gelişecek ve daha karmaşık hale gelecektir.

Birden fazla ülkeden gelen ürünler için izlenebilirlik nasıl işleyecek?

KOBİ olmayan işletmeciler ve tüccarların,  tedarik zincirlerinin uzunluğu veya karmaşıklığı ne olursa olsun, Üye Devletlerdeki yetkili makamlara sağladıkları izlenebilirlik konusundaki gerekli bilgilerin doğru olduğundan emin olmaları gerekmektedir.

İzlenebilirlik bilgileri tedarik zincirleri boyunca toplanabilir. Örneğin, birkaç ülkeden yüzlerce arazi parçasından tedarik edilen büyük, toplu bir soya sevkiyatının, sevkiyata katkıda bulunan tüm bu ülkelerden her bir arazi parçası için tüm ilgili üretim ülkelerini ve coğrafi konum bilgilerini içeren bir durum tespiti beyanıyla ilişkilendirilmesi gerekir.

Üretim tarihi veya saat aralığı nedir?

Operatörlerin (ve KOBİ olmayan tüccarların) Yönetmeliğin 9. Maddesinde belirtilen yükümlülükler kapsamında üretim tarihi veya zaman aralığı hakkında bilgi toplamaları gerekmektedir. Bu bilgi, ilgili ürünün ormansızlaşmadan arınmış olup olmadığını tespit etmek için gereklidir. Bu nedenle, piyasaya sürülen Yönetmelik kapsamındaki emtialar veya Yönetmelik kapsamındaki ilgili ürünlerin üretiminde kullanılan emtialar için geçerlidir.

Sığır dışındaki emtialar için üretim tarihi,  emtianın hasat tarihini, üretim zaman aralığı ise  üretim sürecinin süresini/süresi ifade eder  (örneğin, kereste söz konusu olduğunda, “üretim zaman aralığı” ilgili hasat işlemlerinin süresini ifade eder).

Sığır eti mamullerinde canlı hayvan dışındaki ilgili ürünler için üretim zaman aralığı, kesim tarihi de dahil olmak üzere hayvanın yaşam süresini ifade eder.

Not: İşletmecilerin piyasaya arz etmek veya ihraç etmek istedikleri bir ürünün üretim tarihi veya zaman aralığına ilişkin bilgilerin, durum tespiti beyanında yer alması zorunlu değildir ;  ancak işletmecilerin bu bilgileri toplamaları, düzenlemeleri ve beş yıl süreyle saklamaları zorunludur.

Sığırlarda izlenebilirlik nasıl işliyor?

Sığır ürünlerini pazara sunan işletmeciler (veya KOBİ olmayan tüccarlar), sığırların yetiştirilmesiyle ilişkili tüm işletmelerin, doğum yeri, beslendikleri çiftlikler, otlaklar ve mezbahalar dahil olmak üzere coğrafi konumunu bildirmek zorundadır. Buzağının doğduğu arazinin coğrafi konumunu belirtmek yeterli değildir.

Yukarı akış tedarikçileri gerekli bilgileri sağlamazsa ne olur?

Bir işletmeci (veya KOBİ olmayan bir tüccar) bir emtiayı AB pazarına arz ederken, Yönetmelikte talep edilen bilgileri tedarikçilerinden alamıyorsa, ilgili ürünleri piyasaya arz etmekten veya ihraç etmekten kaçınmalıdır; çünkü bu, Yönetmeliğin ihlaline yol açacak ve potansiyel yaptırımlara yol açabilecektir.

Düşük riskli ülkelerdeki araziler için koordinat verilmeli mi?

Coğrafi konum yoluyla izlenebilirlik gereksinimi için bir istisna yoktur. İşletmeciler ayrıca ilgili tedarik zincirinin karmaşıklığını ve Yönetmeliğin ihlal edilme riskini ve yüksek riskli veya standart riskli ülkelerde veya bunların parçalarında bilinmeyen kökenli veya menşeli ürünlerle karışma riskini değerlendirmek zorundadır (Madde 13). İşletmeci, ilgili ürünlerin Yönetmeliğe uymadığı veya Yönetmeliğin ihlal edildiği riskine işaret eden herhangi bir ilgili bilgiyi elde ederse veya bu konuda bilgilendirilirse, işletmeci Madde 10 ve 11 kapsamındaki tüm yükümlülükleri yerine getirmeli ve ilgili bilgileri derhal yetkili makama bildirmelidir.

Ormansızlaşma yaşanmayan araziler için yasallık şartı geçerli midir?

İlgili mallar ve ilgili ürünler, Madde 3(b)’de belirtilen gereklilik uyarınca üretim ülkesinin ilgili mevzuatına uygun olarak üretilmedikçe piyasaya arz edilemez veya ihraç edilemez.

Madde 3 kapsamındaki yükümlülükler kümülatiftir: Yasalılık şartı (Madde 3(b)), ‘ormansızlaşmaya yol açmama’ şartına (Madde 3(a)) ve emtia veya ürünlerin gerekli özeni gösterme beyanı ile kapsanması şartına (Madde 3(c)) ek olarak yerine getirilmelidir.

AB dışındaki ülkelere yönelik yükümlülükler var mı?

AB dışındaki ülkelere uygulanabilir yasal yükümlülükler yoktur. Bu Yönetmelik, operatörler ve tüccarlar (Yönetmeliğin 2. bölümüne bakınız) ve AB üye ülkeleri ve yetkili makamları (Yönetmeliğin 3. bölümüne bakınız) için yükümlülükleri belirler.

Ancak, dünyadaki birçok ülke ormansızlaşma içermeyen tedarik zincirlerini geliştirmek, ilgili emtialar üzerindeki kamu izlenebilirlik sistemlerini güçlendirmek vb. için harekete geçti ve böylece şirketlerin bu Yönetmelik kapsamındaki görevlerini kolaylaştırdı. Bu memnuniyet vericidir, çünkü bu tür gelişmeler operatörlerin ve tüccarların yükümlülüklerine uymalarına büyük ölçüde yardımcı olabilir.