Endüstriyel simbiyoz, endüstriyel proseslerden kaynaklanan ihtiyaç fazlası veya artakalan ürünlerin başka üretim proseslerinde girdi olarak kullanılmasıdır. Şirketler iş birliği içinde çalışarak karşılıklı fayda sağlamaktadır. “Simbiyoz” kelimesi, doğada iki veya daha fazla türün karşılıklı yarar sağlanacak şekilde malzeme, enerji veya bilgi alışverişinde bulunmasını tanımlar. İyi kurgulanmış endüstriyel simbiyoz uygulamaları ile ekonomik büyüme baskılanmadan çevresel fayda sağlanabilir. İhtiyaç fazlası çıktılara hammadde, atık su, atık buhar, enerji, yan ürünler örnek verilebilir.

Endüstriyel Simbiyozun Faydaları

Çevresel açıdan,

-Karbon ayak izini azalma yolunda önemli bir döngüsel modeldir.

-Birincil hammadde kullanımı azaltılarak doğal kaynaklar korunmuş olur.

Ekonomik açıdan,

-Operasyonel maaliyetlerde azalma sağlanabilir.

-Endüstri için yeni bir gelir fırsatı olabilir.

-Üretim sonucu oluşan atıklara değer kazandırılmış olur.

Sosyal açıdan,

-Yeni iş kollarının yaratılmasına ve istihdama katkı sağlayabilir.

Endüstriyel simbiyozun geniş ölçekte uygulanabilmesi ve şirketlerin potansiyelini tam anlamıyla ortaya çıkarabilmesi için gözden geçirilmesi gereken birçok alan var. Örneğin; üretim prosesleri ve alternatifleri gözden geçirilmeli, atık yönetimi ve atık su arıtma sistemleri iyi tanımlanmalı; her tür akış alternatifleri ile birlikte dikkatle değerlendirilmelidir. Şirketler değer zincirlerini iyi tanımlamalı, kendi stratejileri ve faaliyetleri ile ilişkilendirerek konumlandırmalıdır. Tedarik zincirindeki paydaşlar ve endüstriler arası diyaloglar genişletilmeli, bilgi paylaşımı güçlendirilmelidir. Böylece potansiyel tam anlamıyla ortaya çıkabilir ve doğal kaynaklar korunarak ekonomik büyüme gerçekleştirilebilir.

Melisa Naz Kasım
Sürdürülebilirlik Danışmanı/Çevre Mühendisi