Bir kişi, kuruluş, etkinlik veya ürünün sebep olduğu sera gazı emisyonlarının karbondioksit eş değeri ile ifade edilmesine karbon ayak izi denilmektedir. Başka bir deyişle karbon ayak izi; antropojenik kaynaklı sera gazı miktarının karbondioksit cinsinden ölçülmesidir.
Karbon ayak izi değerlendirmesi son yıllarda önem kazanmış ve tüketim uygulamalarının desteklediği iklim dinamikleri yönünden sera gazı emisyonlarının nicelleştirilmesi için bir ölçüt olarak kullanılmıştır.
İnsanoğlunun üretim faaliyetlerindeki her adımı çevre üzerinde belirli etkiler bırakır. Bu etkilerin boyutunun belirlenebilmesi için karbon ayak izi hesaplamaları yapılmaktadır. Başta Kyoto protokolü ile taahhüt veren ülkeler olmak üzere yaşanılabilir bir dünya için sorumluluk hisseden tüm ülkeler, kurumlar ve bireylerin sera gazı salımını azaltmak için, karbon ayak izlerini hesaplamaları ve gerekli önlemleri almaları gerekmektedir.
Karbon Ayak İzi Neden Hesaplanmalıdır?
Kurumların karbon ayak izini hesaplamaları;
-Yasal zorunluluk,
-Müşteri ya da yatırımcı talepleri,
-Kurumsal imaj,
-Sosyal sorumluluk
gibi zorunluluk ya da gönüllülük esaslarına göre hesaplanarak sera gazı emisyonu azaltımı çalışmalarında kullanılmakta ve emisyon ticaret sistemlerine girişi yapılmaktadır. Bu nedenle öncelikli olarak kurumsal karbon ayak izinin belirlenmesi ve her yıl azaltım hedefleri konularak raporlamaların yapılması kurumlara ekstra fayda sağlayacaktır. Bunlara ek olarak, doğrulanmış karbon beyanı internet sitesinden duyurularak kurumun çevreye duyarlılığını ve sorumluluklarını yerine getirdiğini beyan etmesi açısından da önemli bir araç olacaktır.
Karbon Ayak İzinin Hesaplanmasının Avantajları:
-Çevre durumunun boyutunun değerlendirilmesi,
-Sera gazı azaltma projelerinde hesaplama, izlenme, raporlama ve güvenilirliğin artırılması,
-Kurum ve kuruluşların sera gazı yönetme uygulamalarının basitleştirilmesi,
-Sera gazı projelerinin geliştirilmesinin basitleştirilmesi,
-Sera gazı emisyonlarındaki azaltımların izlenebilirliğinin kolaylaştırılması.
Karbon Ayak İzi Hangi Metotlar ile Hesaplanabilir?
Karbon emisyonu hesaplamalarında, GHG Protokolünde belirtilen parametrelere bağlı olarak ISO (International Organization for Standardization – Uluslararası Standardizasyon Organizasyonu) tarafından geliştirilen, sera gazı emisyonlarının kurum seviyesinde hesaplanması ve raporlanması (ISO 14064-1), sera gazı emisyon azaltmalarının veya uzaklaştırma iyileştirmelerinin hesaplanması, izlenme ve raporlanması (ISO 14064-2) ve sera gazı beyanlarının onaylanması ve doğrulanması (ISO 14064-3) kılavuz ve özellikleri belirten seriler, karbon ayak izi hesaplamaları, yapılan hesaplamaların raporlanması ve doğrulayıcı kuruluş tarafından doğrulanması için gerekli hesaplama yöntemlerini ve ilkelerini belirtir.
Kurumların faaliyetlerini gerçekleştirirken tükettikleri elektrik, ısı, fosil yakıtın yanında faaliyetlerinde kullandıkları özel makinalar için gerekli ve sera etkisi olan gazların tüketimi, enerjinin üretilmesi sırasında oluşan sera gazı emisyonu vb. faaliyetler küresel ısınma ve iklim değişikliğinde etken faktörlerdir. Ayrıca, kurumlar faaliyetlerini gerçekleştirmek için almış oldukları ürün ve hizmetler ile de sera gazı emisyonuna sebep olmaktadırlar. Kurumsal Karbon Ayak İzi hesaplamalarının yanı sıra ürün ve hizmetlerin yaşam döngüsü süresince gerçekleşen karbon ayak izi hesaplamalarında BSI (British Standards Institution-İngiliz Standartları Enstitüsü) tarafından geliştirilen ve yayınlanan PAS 2050 standardı ve ISO 14067 standardı kullanılmaktadır.
Konusunda uzman ekibimiz; GHG Protocol ve ISO Standartlarına uygun olarak karbon ayak izinizi kurumsal karbon ve ürün karbon özelinde hesaplayarak raporlamaktadır. Sıfır karbon yolculuğunuzdaki emisyon azaltım stratejinizi geliştirmeye uzman ekibimiz ile karbon ayak izinizi öğrenerek başlayın. Ayrıntılı bilgi için bize ulaşabilirsiniz.
Çevre Yüksek Mühendisi
İrem DOĞU