Karbon saydamlık projesi veya İngilizce ismiyle Carbon Disclosure Project (CDP) işletme, şehir, hükümet ve bölgelerin çevresel etkilerini yönetmek, iklim değişikliğini önlemek ve doğal kaynakları korumak amacıyla Londra’da 2000 yılında oluşturulmuş kâr amacı gütmeyen bir kuruluştur. Şirketler, ülkeler ve şehirlerin çevresel, sosyal ve yönetim alanlarındaki bilgilerini anketlerde bulunan sorularla açıklayarak diğer kuruluşlarla kıyaslanabilir hale getirmesi sistemine dayanmaktadır. CDP süreci işletmelerle sınırlı değildir; şehirler ve hükümetler de daha sürdürülebilir bir geleceğe katkıda bulunmak için benzer sorulara yanıt verebilmektedir. CDP her yıl belirli kuruluşlara anketi doldurmaları için davet göndermektedir. Örneğin CDP Türkiye Borsa İstanbul’a ait BIST 100 endeks listesinde bulunan şirketlerin ankete katılmalarını talep etmektedir. Diğer kuruluş, şehir ve bölgeler gönüllü olarak katılabilmektedir. Kuruluşlar, CDP’nin üç kurumsal anketi aracılığıyla faaliyetleri hakkında bilgi sunabilmektedir:
İklim değişikliği
Su güvenliği
Ormanlar
Raporlama süreci için veriler toplanmalı ve CDP Çevrimiçi Yanıt Sistemi aracılığıyla anket doldurmalıdır. Eğitilmiş nitelikli puanlama ortakları tarafınca değerlendirme sürecine geçilmektedir. Kuruluşların CDP kapsamında iklim değişikliği, su güvenliği ve ormanlar hakkında anket ya da anketlerin doldurulması gerekmektedir. Doğru veri toplanması ve doğru bir kıyaslama olabilmesi için CDP Faaliyet Sınıflandırma Sistemini oluşturmuştur. Sisteme göre işletmeler sektörlerine göre ayrılarak sektöre ait özel soruları da doldurmaktadır. Böylece her sektörün kendine ait özellikleri çerçevesinde kıyaslama yapılmasını sağlayan puanlamalar yapılabilmektedir. Puanlar, kuruluşlara anketlerinde sağladıkları bilgilerin ayrıntı ve kapsamlılık düzeyine, iklim değişikliği, su kıtlığı ve orman konularındaki farkındalıklarına ve ilerlemelerine göre atanır. CDP’ye bilgi veren şirketler ve hükümetler, raporun her bir odak alanı (iklim değişikliği, su ve ormanlar) için sunulan farklı derecelendirmelerle A’dan D-‘ye kadar değişen harf notları kullanılarak derecelendirilir. A-Listesi liderlik düzeyinde derece almış kuruluşlardır. Yalnızca yanıtlarını kamuya açıklayan şirketler A derecesi almaya hak kazanır. Puanlamalar CDP internet sitesinde yayınlanır. Kuruluşun A listesinde bulunması için yalnızca tek bir alanda A derecesine sahip olması yeterlidir.
CDP raporlaması kuruluşun yatırımcı ve paydaşlarda iyi bir izlenim bırakmasını, risk yönetiminin sağlanması, marka itibarının artması ve pazarda iyi bir yer edinmesine yarar sağlamaktadır. İklim değişikliğiyle mücadele edebilmek adına hükümetler yeni yasa ve sözleşmeler çıkartılması, ulusal ve uluslararası sınırlamalar getirilmesi söz konusudur. CDP sürdürülebilirlik standartlarına uyum sağlamayı ve bu kapsamda hedefler belirleyerek sürecin takibi için kuruluş, şehir ve bölgelere en uygun ortamı sağlamaktadır.
Referanslar
CDP Climate Change and Water Report 2021 Turkey Edition, (2022, Nisan), CDP Turkey. 21.03.2023 tarihinde https://cdpturkey.sabanciuniv.edu/sites/cdpturkey.sabanciuniv.edu/files/cdp_climate_change_and_water_report_2021-turkey_edition.pdf adresinden erişilmiştir.
CDP Turkey, (n.d.), Hakkımızda, 21.03.2023 tarihinde https://www.cdp.net/en/info/about-us/what-we-do adresinden erişilmiştir.
Elif İrem ERCAN
Çevre Mühendisi