Avrupa Birliği (AB), iklim değişikliğiyle mücadelede etkin politikalar geliştirme amacıyla CBAM (Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması) ve ETS (Emisyon Ticaret Sistemi) olmak üzere iki önemli mekanizmayı kullanmaktadır. Her iki sistem de temelde sera gazı emisyonlarını azaltmayı hedefler ve karbon fiyatlandırması prensibine dayanır. Ancak, CBAM ve ETS’nin farklı çalışma prensipleri, kapsamları ve etki alanları vardır.

CBAM, ithal edilen ürünleri hedefleyerek, AB’ye dışarıdan gelen malların karbon ayak izini göz önünde bulundurarak adil bir rekabet ortamı oluşturmayı amaçlar. Bu mekanizma, ithal edilen ürünlerin karbon içeriğine göre belirlenen bir vergi ile gümrük işlemlerine tabi tutulmasını içerir. Ayrıca, CBAM ile birlikte gelişmekte olan ülkelerin CBAM’a uyum sağlamalarına destek olacak fonlar sağlanması planlanmıştır.

Diğer yandan, EU ETS, AB içinde üretilen ürünleri kapsayan dünyanın ilk ve en büyük karbon piyasasıdır. 2005 yılından bu yana faaliyet gösteren ETS, serbest piyasa koşullarında işleyen bir sistem olup, AB’deki sera gazı emisyonlarını azaltmayı amaçlar. ETS, şirketlere belirli bir emisyon limiti tahsis eder ve şirketler arasında emisyon hakları ticareti yapılmasına izin verir. Bu sistem, AB içindeki emisyonların daha etkili bir şekilde azaltılmasına katkı sağlamış ve küresel anlamda örnek bir uygulama olmuştur.

CBAM ve ETS, birlikte kullanıldığında, AB’nin iklim hedeflerine ulaşma yolunda güçlü bir strateji oluşturur. Bu mekanizmaların birlikte çalışması, hem AB içinde hem de dışında sera gazı emisyonlarının azaltılmasını teşvik eder. CBAM’ın 2026’da ana uygulama dönemine başlaması planlanırken, ETS’nin 2030’da daha da sıkılaştırılması, AB’nin karbon nötrlük hedefine ulaşma sürecinde sürekli bir ilerleme sağlamayı amaçlar. Bu iki önemli mekanizma, AB’nin küresel çapta liderlik rolünü pekiştirirken, sürdürülebilir gelecek için karbon azaltımına odaklanan bir strateji sunmaktadır.

*Gemini tarafından yazılmıştır.